Ενα «μπόνους» στη μηνιαία σύνταξη από 12 έως και 110 ευρώ μπορούν να εξασφαλίσουν οι ασφαλισμένοι με τις σωστές κινήσεις.
Με τον τρόπο αυτό μπορούν να περιορίσουν την οικονομική αιμορραγία, που προκαλούν οι περικοπές των τελευταίων ετών στις συντάξεις.
Οπως τονίζει ο Διονύσης Ρίζος, που είναι ειδικός σε θέματα εργατικού και ασφαλιστικού δικαίου, παρά τον περιορισμό των τελικών ποσών των χορηγούμενων συντάξεων μετά τις μνημονιακές περικοπές και τις αλλαγές στον τρόπο υπολογισμού (που έχουν περιορίσει τις δυνατότητες προσαύξησης) υπάρχουν ακόμη τρόποι με τους οποίους οι υποψήφιοι συνταξιούχοι μπορούν να επιτύχουν αύξηση στο ποσό που πρόκειται να λάβουν.
Τα περισσότερα περιθώρια «ενίσχυσης» της σύνταξης προσφέρονται στο Δημόσιο αλλά ευκαιρίες υπάρχουν τόσο στο ΙΚΑ όσο και στον ΟΑΕΕ.
Βασικό ρόλο στην προσαύξηση της σύνταξης παίζει η εξαγορά πλασματικών ετών ασφάλισης, ωστόσο, υπάρχουν και άλλες κινήσεις που οδηγούν στο επιθυμητό αποτέλεσμα.
Δημόσιο
Μία σειρά διατάξεων δίνει τη δυνατότητα στους δημοσίους υπαλλήλους να «βελτιώσουν» τη σύνταξή τους. Αναλυτικά προβλέπονται τα εξής:
• Η χρήση του «πλασματικού εξαμήνου». Ανάλογα με την ημερομηνία διορισμού (ΦΕΚ) του υπαλλήλου η συμφέρουσα επιλογή εξόδου είναι αφού συμπληρωθούν 6 μήνες και μία ημέρα από την ημερομηνία του διορισμού, εντός του έτους παραιτήσεως.
Αυτό καθώς εφόσον συμπληρωθούν ακέραιος αριθμός ετών 6 μήνες και μίας ημέρα σε χρόνο ασφάλισης Δημοσίου τότε η σύνταξη υπολογίζεται με το επόμενο 35ο. Ετσι δίνεται η δυνατότητα κέρδους στη μηνιαία σύνταξη από 19 έως 36 ευρώ, ενώ για τις περιπτώσεις των ειδικών μισθολογίων (γιατροί, μέλη ΔΕΠ) το ποσό προσαύξησης μπορεί να φτάσει και τα 50 ευρώ.
Για το πλασματικό εξάμηνο δεν υπολογίζονται οι χρόνοι που έχουν διανυθεί σε άλλους φορείς και για τους οποίους θα εφαρμοστεί η διαδοχική ασφάλιση. Αντίθετα συνυπολογίζονται κανονικά οι πλασματικοί που εξαγοράζονται είτε για θεμελίωση είτε για προσαύξηση της σύνταξης.
• Η εξαγορά πλασματικών ετών ασφάλισης. Είναι συμφέρουσα η επιλογή της εξαγοράς και εκμετάλλευσης του συνόλου του χρόνου καθώς η προσαύξηση είναι εφ’ όρου ζωής και το κόστος σχετικά χαμηλό. Ετσι για κάθε έτος εξαγοράς ο υπάλληλος θα κληθεί να καταβάλει από 86 έως 120 ευρώ τον μήνα ανάλογα με τις συντάξιμες αποδοχές. Η προσαύξηση που θα έχει θα είναι από 26 έως 36 ευρώ στη μηνιαία σύνταξη για κάθε έτος εξαγοράς.
Επομένως η απόσβεση των εν λόγω ποσών γίνεται σε 4 με 5 έτη και για τα υπόλοιπα χρόνια ο συνταξιούχος πλέον κερδίζει την προσαύξηση.
Εδώ πρέπει να σημειωθεί πως οι τρίτεκνοι πατέρες είναι μια ιδιαίτερη κατηγορία. Η συνταξιοδότηση μπορεί να γίνει ακόμα και στα 52 ή τα 55 ανάλογα με το έτος θεμελίωσης (2011-2012) και μπορούν να εξαγοραστούν για προσαύξηση στη σύνταξη τα πλασματικά έτη (από σπουδές, στρατό και τέκνα).
Σε αυτήν την περίπτωση και λόγω του χαμηλού ορίου ηλικίας εξόδου στη σύνταξη συμφέρει να αξιοποιείται το σύνολο των πλασματικών ετών που έχει δυνατότητα ο ασφαλισμένος. Το κόστος είναι από 86 έως 120 ευρώ για τους πιο υψηλόμισθους, με την προσαύξηση να είναι από 26 έως 36 ευρώ για κάθε έτος εξαγοράς.
Η επιλογή της εξαγοράς όσο το δυνατόν περισσότερων ετών δικαιώνεται καθώς ο χρόνος απόσβεσης είναι περίπου 4 με 5 έτη. Ετσι ο ασφαλισμένος τρίτεκνος σε μία 5ετία έχει προλάβει να πάρει πίσω τα χρήματα που καταβάλει και να λαμβάνει την προσαύξηση εφ’ όρου ζωής.
• Η… αναμονή έως το 2017 για υπολογισμό με το ενιαίο μισθολόγιο (επιλογή που πάντως έχει ρίσκο). Στις 31 Δεκεμβρίου 2016 σύμφωνα και με τον ν. 4024/2011 λήγει η διάταξη που προβλέπει ότι η σύνταξη υπολογίζεται με τις αποδοχές του Οκτωβρίου 2011. Ακόμα δεν υπάρχει σαφής εικόνα για το τι θα επιλεγεί έκτοτε ως βάση υπολογισμού της σύνταξης.
Εφόσον επιβεβαιωθεί η χρήση του ενιαίου μισθολογίου ως βάση υπολογισμού των συντάξιμων αποδοχών θα υπάρξει μια προσαύξηση στη σύνταξη της τάξης του περίπου 10%.
Αυτό καθώς ο βασικός μισθός στο ενιαίο μισθολόγιο είναι σαφώς ανώτερος από εκείνον που ελάμβανε ο υπάλληλος το 2011.
Επομένως η επιλογή αυτή -παρά το ότι έχει ρίσκο- μπορεί τελικά να ωφελήσει τους δημοσίους υπαλλήλους.
• Το επίδομα θέσης ευθύνης. Προσοχή, καθώς για να συνυπολογίζεται το επίδομα θέσης στις συντάξιμες αποδοχές -και να οδηγεί στην προσαύξηση της σύνταξης- θα πρέπει να έχουν συμπληρωθεί στη θέση 2 πλήρη έτη και η επιλογή να έχει επέλθει μετά από απόφαση υπηρεσιακού συμβουλίου.
Ετσι όσοι υπάλληλοι υπηρετούν σε θέσεις ευθύνης είναι σαφώς καλύτερο να αναμείνουν ώστε να συμπληρωθεί πλήρης διετία.
Εδώ θα πρέπει να σημειώσουμε ότι το επίδομα που προστίθεται στις συντάξιμες αποδοχές υπολογίζεται στο παλιό μισθολόγιο και όχι στο ενιαίο που είναι από 250 ευρώ και πάνω.
Ετσι και η προσαύξηση που κερδίζει ο υπάλληλος είναι από 22 έως 45 ευρώ περίπου.
Τρεις κινήσεις για προσαύξηση στο ΙΚΑ
Με τρεις κινήσεις οι μισθωτοί του ιδιωτικού τομέα μπορούν να «βελτιώσουν» τη σύνταξή τους. Παρά το ότι αυτή την περίοδο η προσαύξηση της σύνταξης είναι δύσκολη υπόθεση -καθώς δεν είναι εύκολο να εξασφαλιστούν υψηλές αποδοχές- υπάρχουν περιθώρια ελιγμών (κυρίως για όσους ήδη έχουν ή προσδοκούν να έχουν μελλοντικά ικανοποιητικές αποδοχές).
Συγκεκριμένα οι ασφαλισμένοι στο ΙΚΑ πρέπει να προσέξουν τα εξής σημεία:
• Η κλίμακα προσαύξησης για κάθε 300 ημέρες. Υπάρχει δυνατότητα κέρδους εφόσον πριν από την αίτηση οι ασφαλισμένοι συμπληρώσουν την επόμενη κλίμακα υπολογισμού της σύνταξης.
Αυτό συμβαίνει όταν συμπληρωθούν πλήρη 300 ένσημα από την προηγούμενη κλίμακα. Ετσι για παράδειγμα μητέρα ανηλίκου που επιθυμεί να συνταξιοδοτηθεί με μειωμένη σύνταξη σε ηλικία 50 ετών και έχει σήμερα 6.200 ημέρες ασφάλισης είναι συμφερότερο να περιμένει να συμπληρώσει τις 6.300 ώστε η σύνταξή της να υπολογιστεί με την επόμενη κλίμακα.
Το κέρδος σε τέτοιες περιπτώσεις είναι από 12 έως 30 ευρώ. Οι ασφαλισμένοι πρέπει να γνωρίζουν πως:
• Για τη συμπλήρωση της επόμενης κλίμακας συνυπολογίζονται οι πλασματικοί που εξαγοράζονται.
• Αντίθετα δεν συνυπολογίζονται οι πλασματικοί χρόνοι που αναγνωρίζονται δωρεάν.
• Η αύξηση των αποδοχών. O στόχος αυτός είναι δύσκολο να επιτευχθεί σήμερα, ωστόσο είναι κάτι που πρέπει να γνωρίζουν κυρίως όσοι δεν ετοιμάζονται να ανοίξουν άμεσα την πόρτα εξόδου (και επομένως μπορεί να προσδοκούν μια μελλοντική βελτίωση των αποδοχών τους).
Ετσι όσοι τα επόμενα χρόνια καταφέρουν να έχουν μια προσαύξηση των αποδοχών κατά 15% και να το διατηρήσουν για μία τετραετία θα έχουν οικονομικό όφελος και στη σύνταξη.
Συγκεκριμένα θα διασφαλιστεί μία προσαύξηση στη σύνταξη από 5 έως 12% ανάλογα με την ασφαλιστική κλάση. Ετσι μπορεί να υπάρξει όφελος από 25 έως 110 ευρώ τον μήνα στις περιπτώσεις με πολλές ημέρες ασφάλισης.
• Οι πλασματικοί χρόνοι. Προσοχή, καθώς η εξαγορά όλων των πλασματικών δεν είναι κάθε φορά επωφελής. Αυτό λόγω του αυξημένου κόστους (168 ευρώ τον μήνα) αλλά και του υπολογισμού της σύνταξης σε ασφαλιστικές κλάσεις.
Ετσι σε όποιες περιπτώσεις οι αποδοχές του εργαζομένου τον εντάσσουν σε χαμηλή ασφαλιστική κλάση δεν συμφέρει η εξαγορά πλασματικών ετών.
Αντιθέτως συμφέρει η εξαγορά για όσους είναι στις ανώτερες ασφαλιστικές κλάσεις, δηλαδή έχουν μηνιαίες αποδοχές τουλάχιστον 1.800 ευρώ.
Η τελική προσαύξηση θα είναι από 45 έως 68 ευρώ στη μηνιαία σύνταξη.
Εφικτός ο στόχος στον ΟΑΕΕ, αλλά με τίμημα
Περισσότερες ευκαιρίες για την προσαύξηση της σύνταξης έχουν οι ελεύθεροι επαγγελματίες, που θα καταφέρουν να συμπληρώσουν πάνω από 35 έτη ασφάλισης (στο ΤΑΕ ή στο ΤΕΒΕ). Βέβαια αυτός ο στόχος δεν είναι εύκολος, καθώς υπάρχουν ιδιαίτερα υψηλές εισφορές. Για κάθε χρόνο παραμονής πλέον της 35ετίας ο ασφαλισμένος του πρώην ΤΕΒΕ μπορεί να κερδίσει από 22 έως 45 ευρώ προσαύξηση (ανάλογα με την ασφαλιστική κατηγορία) στη σύνταξη. Σε περίπτωση ασφαλισμένου στο πρώην ΤΑΕ η προσαύξηση είναι από 30 έως 55 ευρώ στη μηνιαία σύνταξη. Οσον αφορά στα πλασματικά χρειάζεται προσοχή, καθώς η εξαγορά πρέπει να γίνεται για όσα έτη απαιτούνται για τη θεμελίωση.
Δυστυχώς η προσαύξηση που κερδίζει ο ασφαλισμένος δεν είναι τόσο μεγάλη ώστε να επιδιώκεται πλήρης εξαγορά πλασματικών ετών (ειδικά αν περιλαμβάνεται η στρατιωτική θητεία που είναι ιδιαιτέρως κοστοβόρα).
Πηγή: Εθνος,imerisia.gr
