Επτά αλλαγές έρχονται το 2020 στα εργασιακά διαμορφώνοντας νέο καθεστώς για περισσότερους από 1 εκατομμύριο μισθωτούς που εργάζονται με πλήρη ή μερική απασχόληση.
Από τις αλλαγές που έρχονται με το νέο έτος η σημαντικότερη αφορά τον κατώτατο μισθό – που αναμένεται να αναπροσαρμοστεί εντός του έτους – και με τον οποίο αμείβονται τουλάχιστον 200.000 εργαζόμενοι με πλήρη απασχόληση, ενώ επιπλέον 200.000 που εργάζονται με μερική απασχόληση εισπράττουν μισθό που εξαρτάται από τον κατώτατο ή εμπίπτει στην περιοχή του.
Παράλληλα, σύμφωνα με το «ΒΗΜΑ» εντός του 2020 αναμένεται η απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας για το μεγάλο θέμα των τριετιών, κατά της καταβολής των οποίων έχουν προσφύγει οι εργοδοτικές οργανώσεις. Επίσης αναμένονται οι κυβερνητικές νομοθετικές παρεμβάσεις για την «Εργάνη ΙΙ», το ψηφιακό ωράριο και την ηλεκτρονική κάρτα εργασίας στον ιδιωτικό τομέα, αλλά και η σταδιακή εφαρμογή των νομοθετικών διατάξεων που ψηφίστηκαν το προηγούμενο φθινόπωρο και η ισχύς τους ανατίθεται με εξουσιοδοτικές διατάξεις σε υπουργικές αποφάσεις.
Οι επτά αλλαγές
Οι αλλαγές που πρόκειται να επέλθουν στο εργασιακό και μισθολογικό καθεστώς εντός του 2020, έτσι όπως τις καταγράφει ο δικηγόρος-εργατολόγος κ. Γ. Καρούζος, είναι οι εξής:
1. Νέος κατώτατος μισθός.
Εντός του Φεβρουαρίου του 2020 θα πρέπει να ξεκινήσει η διαβούλευση για τον νέο κατώτατο μισθό. Στη διαβούλευση συμμετέχουν επιστημονικοί, ερευνητικοί και άλλοι φορείς της πολιτείας αλλά και των εργατικών και εργοδοτικών οργανώσεων. Οι φορείς καλούνται να συντάξουν έκθεση για την αξιολόγηση του ισχύοντος κατώτατου μισθού και ημερομισθίου με εκτιμήσεις για την προσαρμογή τους στις επίκαιρες οικονομικές συνθήκες. Θα ακολουθήσει διαβούλευση των κοινωνικών εταίρων επί των υπομνημάτων, ενώ το ΚΕΠΕ θα συγκεντρώσει τα υπομνήματα και τη τεκμηρίωση των διαβουλευομένων και θα συντάξει Σχέδιο Πορίσματος Διαβούλευσης, το οποίο πρέπει να ολοκληρωθεί ως το τέλος Μαΐου. Ως το τέλος Ιουνίου ο υπουργός Εργασίας θα πρέπει να εισηγηθεί στο Υπουργικό Συμβούλιο τον νέο κατώτατο μισθό, ο οποίος θα ισχύσει από το 2021.
2. Τριετίες.
Το πρώτο τετράμηνο του νέου έτους αναμένεται να εκδοθεί η απόφαση του ΣτΕ που θα κρίνει την τύχη των τριετιών για δεκάδες χιλιάδες εργαζομένους στον ιδιωτικό τομέα. Το δικαστήριο θα κρίνει κατά πόσο δεκάδες χιλιάδες μισθωτοί που είχαν θεμελιώσει δικαίωμα για επιδόματα προϋπηρεσίας το 2012 θα συνεχίσουν να δικαιούνται (ή θα χάσουν) τα επιδόματα ύψους έως και 195 ευρώ τον μήνα. Η απόφαση για τις τριετίες αναμένεται να γίνει γνωστή πριν από τη θεσμοθέτηση του νέου ελάχιστου μισθού και ημερομισθίου. Οι βιομήχανοι – που έχουν προσφύγει στο ΣτΕ – ζητούν μισθό 650 ευρώ για όλους, χωρίς τριετίες. Σημειώνεται ότι σήμερα οι τριετίες ισχύουν μόνο για όσους εργαζομένους είχαν συμπληρώσει την απαραίτητη προϋπηρεσία μέχρι το 2012. Για τους υπόλοιπους οι τριετίες είναι «παγωμένες» – με μνημονιακό νόμο – έως ότου η ανεργία μειωθεί κάτω από το 10%.
3. Ψηφιακό ωράριο και ηλεκτρονική κάρτα εργασίας.
Με το νομοσχέδιο για την «Εργάνη ΙΙ» καθιερώνονται η ηλεκτρονική κάρτα εργασίας και το ψηφιακό ωράριο. Το σχέδιο έχει ως στόχο την υποδηλωμένη εργασία και θα εφαρμοστεί σταδιακά εντός του 2020. Θα ξεκινήσει πιλοτικά σε συγκεκριμένους κλάδους, όπως για παράδειγμα στο λιανικό εμπόριο και στον χρηματοπιστωτικό τομέα. Στόχος είναι η ηλεκτρονική κάρτα εργασίας να εφαρμοστεί καθολικά σε όλον τον ιδιωτικό τομέα μέχρι τα τέλη του 2020. Θα υπάρχει ψηφιακή σύνδεση της νέας κάρτας μισθωτών με το σύστημα «Εργάνη», ενώ συζητείται η διασύνδεση του συστήματος με τον ΕΦΚΑ, ώστε να μπορούν διασταυρώνονται τα δεδομένα για την εργασία και την ασφάλιση των μισθωτών. Η νέα ηλεκτρονική κάρτα θα είναι εισόδου – εξόδου, με στόχο να προκύπτουν καθημερινά και σε πραγματικό χρόνο πληροφορίες για τον χρόνο εργασίας. Θεσμοθετήθηκε αρχικά το 2011, αλλά δεν εφαρμόστηκε ποτέ.
4. Νέο τοπίο στις συλλογικές – κλαδικές συμβάσεις.
Ο πρόσφατος αναπτυξιακός νόμος 4635/2019 εισάγει ένα νέο τοπίο για τις συλλογικές κλαδικές συμβάσεις, το οποίο θα διαμορφωθεί οριστικά εντός του 2020, με την έκδοση τριών εφαρμοστικών υπουργικών αποφάσεων. Η πρώτη θα εξειδικεύει τα κριτήρια για τις επιχειρήσεις που θα εξαιρούνται από εθνικές και τοπικές κλαδικές και ομοιοεπαγγελματικές συμβάσεις, όπως και οι κατηγορίες όρων των συλλογικών συμβάσεων από τις οποίες θα εξαιρούνται οι επιχειρήσεις αυτές. Η δεύτερη υπουργική απόφαση θα εξειδικεύει τις περιπτώσεις όπου η επιχειρησιακή σύμβαση θα υπερισχύει της κλαδικής. Δηλαδή στις επιχειρήσεις με οικονομικά προβλήματα όπου θα ισχύουν χαμηλότεροι μισθοί έναντι των υψηλότερων κλαδικών μισθών. Η τρίτη θα εξειδικεύει τις περιπτώσεις εκείνες των επιχειρήσεων (με σοβαρά οικονομικά προβλήματα) που θα εξαιρούνται από κλαδικές συμβάσεις οι οποίες θα κηρύσσονται γενικώς υποχρεωτικές από τον υπουργό Εργασίας (επέκταση σύμβασης στο σύνολο της χώρας).
5. Εργόσημο και μπλοκάκια στην «Εργάνη».
Οι απασχολούμενοι με «μπλοκάκι» σε έως δύο εργοδότες και οι απασχολούμενοι με εργόσημο πρέπει πλέον να καταχωρίζονται υποχρεωτικά στο πληροφοριακό σύστημα «Εργάνη» (άρθρο 60 του Ν. 4635/2019). Αναμένεται υπουργική απόφαση που θα ρυθμίζει και τις κυρώσεις για τους παραβάτες.
6. Νέο καθεστώς προστίμων για την αδήλωτη εργασία.
Εντός του 2020 θα εκδοθεί υπουργική απόφαση που θα ρυθμίζει τις λεπτομέρειες εφαρμογής του νέου συστήματος επιβολής προστίμου για την αδήλωτη εργασία το (άρθρο 68 του Ν. 4635/2019). Πρόκειται για την καθιέρωση εκπτώσεων στο γενικό πρόστιμο των 10.500 ευρώ, το οποίο μπορεί να μειωθεί στα 2.000 ευρώ αν προσληφθεί ο αδήλωτος εργαζόμενος με πλήρες ωράριο και σύμβαση τουλάχιστον 12 μηνών. Επίσης αναμένεται υπουργική απόφαση για την ενεργοποίηση του «Μητρώου Παραβατών για την Αδήλωτη Εργασία».
7. Λευκό Μητρώο Επιχειρήσεων «Περσέας».
Θα λειτουργεί ως μηχανισμός επιβράβευσης συνεπών εργοδοτών. Στο λευκό μητρώο θα εντάσσονται όλες οι επιχειρήσεις που επιδεικνύουν τεκμηριωμένα συμμόρφωση με όλες τις πρόνοιες της εργατικής και ασφαλιστικής νομοθεσίας. Οι συγκεκριμένοι εργοδότες θα έχουν ασφαλιστικά φορολογικά και άλλα κίνητρα. Για την ένταξη στο μητρώο θα απαιτείται η διαχρονική και συστηματική συμμόρφωση με τις προβλέψεις της εργατικής και ασφαλιστικής νομοθεσίας. Οι συνεπείς επιχειρήσεις θα εξαιρούνται από τους στοχευμένους ελέγχους των ελεγκτικών μηχανισμών και θα επιβραβεύονται με επιπλέον μειώσεις του μη μισθολογικού κόστους.
Πηγή: “Βήμα”
