Δύο σημαντικές ρυθμίσεις αρμοδιότητας του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, η ρύθμιση για τις εθνικές συντάξεις των ομογενών από την Αλβανία και την πρώην Σοβιετική Ένωση και αυτή που αφορά στην ασφαλιστική ικανότητα των μη μισθωτών ασφαλισμένων με οφειλές προς τον ΕΦΚΑ περιλαμβάνονται, μεταξύ άλλων, στο νομοσχέδιο του Υπουργείου Εσωτερικών, που κατατέθηκε στη Βουλή.
Πιο συγκεκριμένα:
1. Διευκολύνεται η απονομή πλήρους εθνικής σύνταξης στους Έλληνες Βορειοηπειρώτες και στους Έλληνες Πόντιους που προέρχονται από την πρώην Σοβιετική Ένωση και που για αντικειμενικούς λόγους δεν είχαν τη δυνατότητα να παλιννοστήσουν στην Ελλάδα πριν το 1992. Υλοποιείται έτσι η δέσμευση που είχε αναλάβει η κυβέρνηση έναντι των ομογενών αυτών για την αναγνώριση των ασφαλιστικών τους δικαιωμάτων.
Ειδικότερα, τροποποιείται η διάταξη του Ν. 4387/2016 («νόμος Κατρούγκαλου») που έθετε ως προϋπόθεση για τη χορήγηση εθνικής σύνταξης 384 ευρώ τη διαμονή επί 40 χρόνια στην Ελλάδα, η οποία ήταν αδύνατο να εκπληρωθεί αφού τα σύνορα άνοιξαν το 1990. Με την προτεινόμενη διάταξη, θα απαιτούνται 30 αντί για 40 χρόνια διαμονής προκειμένου να λάβουν πλήρη εθνική σύνταξη -από 1η Ιανουαρίου 2022- οι ομογενείς από την Αλβανία και την πρώην Σοβιετική Ένωση.
Την ίδια στιγμή, αυξάνεται σε πραγματικούς όρους η εθνική σύνταξη που λαμβάνουν, καθώς μέχρι τώρα αυτή υπολογιζότανσε σχέση με το πόσο υπολείπονται τα χρόνια της διαμονής τους από τα 40 χρόνια (π.χ. πλήρης εθνική σύνταξη στα 40 χρόνια, 50% της εθνικής σύνταξης στα 20 χρόνια διαμονής κ.ο.κ. μέχρι το ελάχιστο των 15 ετών). Με τη μείωση του ορίου για την πλήρη εθνική σύνταξη στα 30 χρόνια καθένας από τους ομογενείς αυτούς θα δει αντίστοιχη αύξηση στη σύνταξή του. Η πλήρης σύνταξη θα δίνεται πλέον στα 30 χρόνια παραμονής, ενώ αντίστοιχη θετική επίδραση θα υπάρχει και για όσους έχουν διαμονή μικρότερη των 30 ετών. Οι λεπτομέρειες για την εφαρμογή της ρύθμισης θα εξειδικευθούν σε κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών, Εξωτερικών, Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, Προστασίας του Πολίτη και Εσωτερικών.
2. Ρυθμίζεται υπό προϋποθέσεις το θέμα της ασφαλιστικής ικανότητας των ελεύθερων επαγγελματιών, αγροτών και αυτοτελώς απασχολουμένων που έχουν οφειλές προς τον ΕΦΚΑ. Συγκεκριμένα, δίνεται ασφαλιστική ικανότητα στις ανωτέρω κατηγορίες ασφαλισμένων για παροχές υγείας σε χρήμα και είδος, από 1η Μαρτίου 2022 έως 28 Φεβρουαρίου 2023, με τον όρο είτε να έχουν καταβάλει το προηγούμενο έτος, είτε καταβάλουν κατά το τρέχον έτος στον ΕΦΚΑ ποσό ίσο με την ετήσια εισφορά σε είδος και χρήμα, σύμφωνα με την ασφαλιστική κατηγορία που είχαν επιλέξει για το 2021.
3. Τέλος, παρατείνεται έως τις 31 Δεκεμβρίου 2022 το ειδικό πρόγραμμα επανειδίκευσης, κατάρτισης και απόκτησης επαγγελματικής εμπειρίας για πρώην εργαζομένους της εταιρείας «ΘΡΑΚΗ ΑΕ», που υλοποιείται στη Θράκη, περιοχή που πλήττεται από την ανεργία. Το πρόγραμμα χρηματοδοτείται από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων του Υπουργείου Εργασίας και υλοποιείται από την Αναπτυξιακή Εταιρεία Έβρου ΑΕ. Μετά τη λήξη της παράτασης του προγράμματος, δίνεται η δυνατότητα ένταξης των δικαιούχων σε ειδικό πρόγραμμα απασχόλησης του ΟΑΕΔ, διάρκειας 18 μηνών, σε φορείς του δημόσιου τομέα.
